Waarom berekenen?

Het juiste paneel vinden dat past bij uw energiebehoefte kan een uitdaging zijn. Een te lage opbrengst zorgt ervoor dat u vaker dan u lief is met een lege accu komt te zitten. Overschat u uw benodigde vermogen dan besteedt u meer geld dan nodig is terwijl u maar een klein deel van de geleverde energie gebruikt. Het is dan ook verstandig om na te gaan hoe de energiehuishouding op uw boot of camper is. Aan de hand van 3 veel gestelde vragen van klanten wordt er in het onderstaande artikel uitgelegd hoe u tot de juiste keuze komt.

De vragen die worden behandeld zijn:

1. Hoe bereken ik het energieverbruik?
2. Welke accu heb ik nodig?
3. Welk zonnepaneel heb ik nodig?

1. Hoe bereken ik het energieverbruik?

Om achter uw energieverbruik te komen moet u nagaan wat het stroomverbruik is van elk apparaat dat u gebruikt op uw boot of camper en dat bij elkaar optellen. Het vermogen van apparaten wordt doorgaans in watts (W) aangegeven en een watt (W) is gelijk aan één ampère (A) vermenigvuldigd door voltage (V).

Het voltage (V) hangt af van het systeem waar u de apparaten op aansluit en is vaak 12V of 24V in boten of campers. Om erachter te komen hoeveel stroom (ampère) een apparaat uit de accu trekt, deelt u het vermogen (watts) in een 12V systeem door 12 en in een 24V systeem door 24. Vervolgens vermenigvuldigt u het aantal ampère met het aantal uur dat het apparaat per dag aanstaat om op de hoeveelheid ampère-uren (Ah) te komen. Dit is de eenheid waarin de capaciteit van accu's wordt weergegeven.

Voorbeeld 1, een 8W lamp die u 3 uur per dag aan heeft vraagt 3 x 8W / 12V = 2Ah per dag. 

Voorbeeld 2, een 65W tv die u 2 uur per dag gebruikt vraagt 2 x 65W / 12V = 10,8Ah per dag.

Op die manier rekent u voor ieder apparaat uit hoeveel amp-uren (Ah) u per dag nodig heeft en telt u deze bij elkaar op.

Tabel 1: voorbeeld van stroomverbruik op een boot of camper in een 12V systeem

2. Welke accu heb ik nodig?

Over het algemeen denkt men dat, wanneer het gaat om zonne-energie als back-up energievoorziening, dat de hoeveelheid vermogen wordt bepaald door de grootte en het aantal zonnepanelen, maar feitelijk wordt de hoeveelheid back-up vermogen dat u ter beschikking heeft bepaald door het aantal en/of de grootte van de accu’s. De hoeveelheid zonnepanelen zegt iets over hoe snel uw accu’s weer worden opgeladen.

Als u weet wat uw energieverbruik is gedurende een bepaalde periode kunt u ook uitrekenen welke capaciteit uw accu moet hebben. Een bewezen vuistregel is om 3 tot 4 maal de dagelijkse energiebehoefte in accu capaciteit mee te nemen. Dit voorkomt diepe ontlading wat zorgt voor een langere levensduur van uw accu. De linker grafiek laat goed zien dat het voorkomen van diepe ontlading de levensduur van de accu enorm kan verlengen.

Een grote accucapaciteit zorgt er eveneens voor dat u een gezonde buffer heeft om op terug te vallen als u bijvoorbeeld vroeg in het jaar op pad gaat en de zon nog niet zo sterk is. Ook laden zonnepanelen accu’s sneller op wanneer de accu’s meer capaciteit hebben. Dit heeft te maken met het feit dat de weerstand in de accu hoger wordt naar mate de accu meer is opgeladen. Zo hebben loodaccu’s een goede stroom opname tot aan +/- 80-85% en duurt het vervolgens steeds langer om nog een paar procent bij te laden.

Voor meer informatie bekijk de brochure over onze accu's of bezoek onze nieuwe webshop.

3. Welk zonnepaneel heb ik nodig?

Tot slot is het van belang dat u onderzoekt welk zonnepaneel het beste past bij uw energiebehoefte. U weet nu uw dagelijkse energieverbruik en u heeft bepaald hoe groot de accu moet zijn. Vervolgens moet u zich afvragen hoe snel de zonnepanelen de accu’s weer vol moeten laden. Wellicht bent u vooral in het weekend weg en heeft het zonnepaneel doordeweeks voldoende tijd om uw accu’s op te laden voor het volgende weekend. Misschien kunt u met uw huidige accucapaciteit +/- 3 dagen zonder stroom en wilt u daar met behulp van zonnepanelen nog 3 dagen aan toevoegen zodat u in totaal 6 dagen zonder laad- of netstroom kan.

Hieronder leest u in 3 veelvoorkomende scenario's hoe zonnepanelen op boten kunnen worden toegepast. Voor campers kunt u dezelfde redenatie volgen.

Scenario 1

U vaart dagelijks een aantal uur met de motor en dit zorgt ervoor dat de accu al voor een groot gedeelte wordt opgeladen. Een zonnepaneel tussen de 30Wp en de 60Wp is dan een goede optie om het laatste stuk van een accu op te laden. Een bijkomend voordeel is dat wanneer u niet aan boord bent de accu 100% vol geladen blijft en klaar staat op het moment dat u weer wilt gaan varen.

Scenario 2

U gaat 6 dagen het water op en u vertrekt met een volle accu met capaciteit van 240Ah. Gedurende de 5 dagen wilt u uw accu maximaal met 60% ontladen. Dan heeft u 240 x 60% / 5 = 28.8Ah aan energie uit de accu voor uw dagelijkse energiebehoefte. Stel dat u dagelijkse energiebehoefte rond de 55Ah liggen moet er dus nog (55 - 28.8) 26.2Ah worden aangevuld door energie uit zonnepanelen. Zonnepanelen tussen de 78Wp en de 100Wp zijn hiervoor geschikt afhankelijk van de beschikbare ruimte op de boot.

Scenario 3

In het laatste scenario blijft u voor onbepaalde tijd op het water en wilt u geheel zelfvoorzienend zijn in uw energiebehoefte. In dit scenario wilt u dat de zonnepanelen aan het einde van de dag uw accu’s weer vol hebben geladen. Als uw energiebehoefte net als in het voorgaande voorbeeld 55Ah per dag is kunt u kiezen voor een zonnepaneel tussen de 155Wp en de 210Wp of 2 of meer kleinere panelen.

In de onderstaande tabel kunt u per zonnepaneel zien hoeveel watt- en amp-uren zij gemiddeld per dag leveren in de maanden april tot oktober.

Tabel 2: gemiddelde dagelijkse energieopbrengst per set in de maanden april tot oktober in Nederland.